Nu de cijfers wat betreft coronabesmettingen weer slechter zijn geworden en we worden geconfronteerd met strengere maatregelen om erger te voorkomen, zullen een hoop mensen zich afvragen hoe lang het nog moet duren voordat er een goed medicijn of vaccin komt tegen het virus. (Inmiddels is de vaccinatie goed op gang gekomen, mei 2021).

Of zijn er andere middelen? Een natuurlijke geneeswijze?

Door Thijs de Gooijer

In 2021 sloeg het virus toe onder de werknemers in een van de grootste chocoladefabrieken ter wereld. Zodanig dat de fabriek enkele dagen werd stilgelegd om maatregelen te bespreken en actie te ondernemen. Afstand houden, brillen…  ‘s werelds grootste chocoladefabriek. Velen zullen niet weten dat deze in Veghel staat, de Mars fabriek. Overigens maken ze niet alleen Marsen daar maar ook Milky-ways, Snickers, Bounty’s, Twix, Malthesers en Celebrations.

Er worden daar elk jaar maar liefst 8,5 miljard van die heerlijke chocoladeversnaperingen gemaakt. En enorme berg snoepgoed met als belangrijkste bestanddeel chocolade.

De Zaanstreek speelt daarin ook een rol. Elke dag vertrekt er wel 1 of meerdere tankwagens met cacaoboter van goede kwaliteit om te worden verwerkt tot die producten.

Als we de historie kennen van cacao en chocolade kunnen we ons afvragen of chocolade iets kan bijdragen aan de lichamelijke weerstand tegen allerlei virussen.

Zoetigheid is iets wat veel mensen kan bekoren. Vooral jonge mensen (kinderen) vinden zoete snoep lekker. Volgens sommige wetenschappers is dit terug te voeren op de moedermelk die van nature zoet is. De zoetige smaak van lekkernijen bezorgt de gebruiker een aangenaam gevoel, een ‘Deja Vu’ naar de tijd dat hij of zij een zuigeling was, warm en vooral zorgeloos aan de moederborst gelegen.

In Zuid – en midden Amerika hechtte men eeuwen geleden al veel waarde aan geneeskracht van cacao. Zo gaven ze vrouwen die weinig moedermelk hadden elke dag vier koppen cacao te drinken. Dit zou tot gevolg hebben dat de zuigeling niets meer tekort zou komen. Ook stond dit op het menu van vrouwen die lang geen kinderen baarden, het zou de vruchtbaarheid ten goede komen.

Tegenwoordig heeft de wetenschap middelen om te onderzoeken wat er waar is van al die verhalen en mythes rondom de cacao. Onderzoekers vonden in de cacao maar liefst 850 componenten, waaronder alle klassieke opwekkende stoffen!  Zij vonden onder meer een stof die amfetaminen bevat die waardoor er bepaalde mechanismen, waaronder erotische, in werking komen.

Ook tal van andere stoffen die de lichamelijke weerstand verhogen tegen aanvallen van ziekte en zeer.

In het jaar 1802 was men nog niet zo ver dat bepaalde ziektes konden worden bestreden met onze moderne geneesmiddelen zoals penicilline enz. Men had andere ‘medicijnen’ waar men geneeskracht aan toeschreef. Er was in dat jaar in Parijs een meerdaagse bijeenkomst van artsen, apothekers en natuuronderzoekers uit geheel Europa.

Het onderwerp was cacao. Aan het eind van de studiedagen gaf men een samenvatting uit van hun wetenswaardigheden en ervaringen.

In de eerste plaats was Cacaoboter goed tegen borstverkoudheid en vastzittende hoest. Ook was het een goede remedie als men vergiftigd was (!). Tevens schreef men de ‘Cacao-olie’ in de vorm van zalf voor als een cosmeticum dat de huid zacht en glad maakt zonder dat die gaat glimmen, iets waar vrouwen afschuw van hebben.

Verder zou cacao opgelost in melk of water, mits warm gedronken, goed zijn tegen een koude en pijnlijke maag, tegen borstkwalen, hoest of etteren, tegen duizeligheid. Het zou tevens hartepijn balsemen bij het verlies van een dierbare of bij verbroken relaties tussen geliefden, het zou zeer voedzaam zijn en lusteloosheid zou verdwijnen. Verder schreef men het voor bij depressies. Het zou ook goed werken tegen scheurbuik of dysenterie.

Bij herhaling schreven de artsen het voor bij winderigheid en slechte spijsvertering. Ook voorkomt het problemen met de maandstonde en het urineren, mits er een kleine hoeveelheid vanille aan wordt toegevoegd. Enkele artsen hadden zetpillen gemaakt van chocolade wat goed was tegen aambeien. De schil van de cacao moest worden gebruikt om op te kauwen, dit zou bij mannen heilzaam werken die op latere leeftijd met het urineren problemen ondervonden.

Cornelis Bontekoe (1644-1685), een arts geboren in Alkmaar, en voorzien van een scherpe pen is voorstander van thee en cacao in allerlei toepassingen: “Chocolade is erg voedzaam en goed tegen allerlei ziekte en ook goed voor de hersenen”. Hij gaat zelfs zo ver dat in een van zijn geschriften staat dat domme mensen het gebruik van chocolade is onthouden in hun kindertijd. Ook schrijftde gerenommeerde en in hoog aanziend staande arts:

“Er is nog een andere kracht in de chocolade, die kracht is dat het de natuur tussen man en vrouw zeer versterkt, de lust gaande maakt en haar zeer in stand houdt, maar een vroom man onthoudt zich van die krachten, hij moet deze drank niet drinken, want dit zou hetzelfde zijn als pek of sulphur smijten in een kleine brand, wat een groot vuur ontsteken zou….en men moet de chocolade matig gebruiken om niet van geiligheid in vuur en vlam te doen geraken en men zich niet meer kan onderscheiden met de beesten.”

Het is aan de lezer te beoordelen welke waarde aan dat soort uitlatingen zijn te geven, en of u zich tegoed gaat doen aan de chocolade. Toch moet men goed beseffen dat dergelijke beoordelingen bijna altijd waren gestoeld op ervaringen die de artsen hadden opgedaan in hun praktijk, wat niet onbelangrijk is.

Bontekoe had een zeer goede reputatie als arts en later als hoogleraar in Frankfurt. Hij had een functie als lijfarts aan het hof van Brandenburg. In de bloei van zijn leven echter viel hij van een trap en overleed ter plekke.

Om nog even terug te komen op de fabriek van Mars die door de Zaanse cacao-industrie zo rijkelijk wordt bevoorraad. De fabriek heeft enkele dagen stilgestaan. Een bezorgde verslaggever vroeg of de chocoladevoorraad in de winkels niet in gevaar kwam. Directeur Govers nam de bezorgdheid weg: we hebben een enorme voorraad hoor, gelukkig maar!!

Bron o.a. ‘Chocolade, van drank voor edelman tot reep voor alleman. 16e tot 20e eeuw.”