Koog-Zaandijk heeft toeristische wandel- en fietsroute: ’Verbazingwekkend dat zoiets nog niet bestond’ 
De historische vereniging Koog-Zaandijk heeft een wandel- en fietsroute langs 44 bezienswaardigheden in beide dorpen uitgebracht. De circa 7,5 kilometer lange route voert langs onder andere pakhuizen, kerken, molens en Zaanse houtbouw. 

De vereniging maakte er een handzaam en informatief boekje van voor zowel de inwoners van Zaanstad als toeristen. In het boekje staan korte, tweetalige toelichtingen op de genoemde bezienswaardigheden.

Wie de diepte in wil, kan de QR-code scannen en verder lezen op de website van de vereniging. Je zou verwachten dat een dergelijke uitgave allang al zou bestaan. „Tot mijn verbazing is er bij de Zaanstore – de Zaanse VVV – alleen een fietsroutekaart verkrijgbaar”, zegt Anneke Steemers van de historische vereniging. „Maar dat is gewoon een plattegrond zonder toelichting. Er ligt geen enkele toeristische folder over de Zaanstreek.” Dus ging de vereniging zelf aan de slag. „Ons doel is immers kennis verspreiden.” In klein comité werd besproken welke hoogtepunten uit de eeuwenoude dorpen in de route moesten worden opgenomen: 25 in Koog aan de Zaan, 19 in Zaandijk. Vervolgens werd daar een route langs gemaakt. „Het zijn vooral buurten en gebouwen die een openbare functie hebben of hadden. Particuliere woonhuizen staan er bijna niet in. Voor bewoners is het niet zo leuk als mensen door de ramen naar binnen gluren.”

Sherlock Holmes
Steemers nam de taak op zich de panden te beschrijven. „Daar was ik wel even zoet mee”, zegt ze met een lach. „Terwijl ik toch al veel weet van de Koog-Zaandijkse geschiedenis.” Het graven in de historie is verslavend, zegt ze. „Voor Rondje Koog schrijf ik elke maand twee pagina’s over de historie. Ik voel me soms net Sherlock Holmes. Neem apotheek Groesbeek, die ook op de route staat. De villa waarin de apotheek is gevestigd, wordt ook het balkenpand genoemd. Het werd rond 1870, 1880 gebouwd door Gerrit Honig. Hij was houthandelaar en eigenaar van houtzaagmolen De Tulp. Volgens de legende kocht hij ’s ochtend een partij hout die hij later op de dag weer verkocht. Daarmee zou hij zo veel winst hebben gemaakt, dat hij daarvan de villa kon laten bouwen. Dat verhaal ben ik echter nog nergens in de archieven tegengekomen. Maar wel is bekend dat zijn schoonfamilie ook in de houthandel zat. Misschien heeft hij de villa betaald van een erfenis uit zijn familie. Dus nu zoek ik naar meer informatie over een erfenis. Dat is het leuke aan geschiedenis, je blíjft zoeken naar puzzelstukjes.” 

De route bestaat uit twee delen die op elkaar aansluiten, maar ook los van elkaar zijn te wandelen of fietsen. Steemers hoopt dat de andere Zaanse historische verenigingen het voorbeeld van de Koog-Zaandijkers volgen. „Hoe leuk zou het zijn als er strak een heel netwerk van routes is die op elkaar aansluiten.”