De werkgroep Meldpunt Bedreigde Panden van Vereniging Zaans Erfgoed heeft het kerkgebouw en consistorie bouwhistorisch onderzocht en in een bouwhistorisch opnamerapport vastgelegd.

Vanwege de aanvraag van een sloopvergunning door een projectontwikkelaar heeft de werkgroep Meldpunt Bedreigde Panden van Vereniging Zaans Erfgoed het kerkgebouw en consistorie bouwhistorisch onderzocht en in een bouwhistorisch opnamerapport vastgelegd. Met dit rapport is een aanvraag voor gemeentelijk monument ingediend en daarmee een verzoek tot voorbescherming.

Grote brand
In de nacht van 18 op 19 mei 1878 ging de 17e eeuwse kerk en de consistorie door een grote brand verloren. Na de brand is het schip in 1879 op de fundering uit 1642 herbouwd, het noordertransept is op de fundering uit 1707 herbouwd. De na de brand overgebleven 17e eeuwse muurrestanten waren al eerder als bouwmateriaal verkocht. Met de herbouw van de kerk is de toren van het westen naar het oosten verplaatst en voor een deel op de fundering van het 17e eeuwse koor en oostportaal gebouwd. Onder de houten vloer van het schip en noordertransept bevindt zich een kruipruimte van 50 cm met gemetselde poeren voor de houten vloer.

Leienbedekking
De toren wordt gekenmerkt door de Neo-Romaanse architectuur, met name door de rondboogvensters. Voor een betere toegang van de Kerkstraat naar het Kerkplein zijn in 1924, op verzoek van de gemeente Zaandijk, de hoekpilasters op de linker zijbeuk verwijderd. De toren bestaat verticaal uit vier geledingen. Deze geledingen zijn herkenbaar door natuursteen afzaten in de hoekpilasters en door horizontale overhoeks gemetselde muizentanden in de gevelvlakken. De spits is met dakbedekking bedekt. De oorspronkelijke bedekking is een leienbedekking geweest. In de vier dakvlakken van de torenspits bevinden zich vier dakkapellen met houten luiken en zadeldakje.

Rondboogvensters
Het interieur van de kerk wordt gekenmerkt door de Neo-gotische architectuur. De plattegrond is T-vormig. In het schip bevinden zich rondboogvensters met stalen ramen en gekleurd glas in lood. In het noordertransept bevinden zich rondboogvensters met stalen ramen en blank glas. In het schip en in het noordertransept van de kerk bevindt zich een steekbalkkap met Neo-gotische geprofileerde Hammerbeam spanten.

Begraafplaats
De kerk met toren en consistorie is architectuur-historisch van waarde als voorbeeld van een neo-romaanse kerk met neo-gotisch interieur van W.G.J. (Gerrit) van der Koogh, gemeentearchitect van Zaandam. Het schip, noordertransept, toren en consistorie is nog ongewijzigd in hoofdvorm, materiaal en detaillering aanwezig. De kerk met toren en consistorie is cultuurhistorische van waarde in de ontwikkeling van Zaandijk vanaf de stichting van de eerste kerk in 1638 tot het sluiten van de kerk in 1978. Van 1642 tot 1829 diende de kerk tevens als begraafplaats.